Sandıktan podyuma; 300 yıllık geleneksel dokumaları modernize ettiler

Erzurum Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü'nü bitiren 5 öğrenci, mezuniyet çalışmasında annelerinin sandıkta sakladığı yaklaşık 300 yıllık ihram, Rize bezi ve Karadeniz peştamalını 'sandıktan podyuma' sloganıyla modernize ederek, günlük kıyafete dönüştürdü. 5 arkadaşın geleneksel dokumaları geleceğe taşımak amacıyla tasarladığı kıyafetler, okulda sergilendi.

Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü'nü bitiren Dilek Hiçdurmaz, Pınar Erdoğan, Aleyna Şeyma Ateş, Esma Özdemir ile İran asıllı Asma Aslany, bölüm öğretim üyesi Doç. Dr. Safiye Sarı yönetiminde 'sandıktan podyuma' sloganıyla mezuniyet projesinde annelerinin sandıklarda sakladığı yaklaşık 300 yıllık ihram, Rize bezi ve Karadeniz peştamalı gibi kumaşları modernize etti. İranlı Asma Aslany'nın Şah Rıza Pehlevi dönemine ait giysilerin tasarımıyla katıldığı projede öğrenciler, doğayı kirletmeden, satın almadan daha çok atık ve atıl kalan dokumaları tercih ederek, kıyafet tasarladı. Kalıpların yerleşim biçimi ve kumaşların kesimi ile israf ve atığın önüne geçen öğrenciler, geleneksel dokumaları günlük kıyafete dönüştürdü. Koleksiyonda yer alan giysi tasarımlarında; Osmanlı giyim kültüründe yer alan kaftan, göynek ile Erzurum geleneksel giysilerinde eskiden beri kullanılan üç etek entariler kaynaklık etti. Doğal olan ve gelenekselliğini koruyup günümüze kadar gelebilmiş dokumalar, yine geleneksel giysi kalıplarıyla değerlendirilerek, bugüne taşındı. 5 arkadaşın geleneksel dokumaları geleceğe taşımak amacıyla tasarladığı kıyafetler, okulda sergilendi.

'SATIN ALMA YOLUNA GİTMEDİK'

Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Safiye Sarı, mezun olan 5 öğrencisinin 'koleksiyon hazırlama' dersi kapsamında çalışmayı gerçekleştirdiklerini söyledi. 5 öğrencinin kendi kültürlerinde yer alan kumaş ve dokumalarıyla çalıştığını ifade eden Sarı, "Bütün çalışmalarımızda doğayı kirletmeden olabildiğince kaynakları az kullanarak, satın almadan daha çok atık ve atıl kalan dokumalarla ilgilendik. Geleneksel dokumalar tasarım anlayışımızda hedef noktası oldu. Erzurum kültürünün doğal dokuması ehram başta olmak üzere Karadeniz peştamalı, Rize bezi, İran dokumaları, çok geniş yelpazede geleneksel özelliğini muhafaza eden kumaş ve dokumaları ele aldık. Bunları satın alma yoluna gitmedik. Sandıklardan çıkardık. 

Ehramların birçoğu en az 200-300 yıllık. Rize bezi ile peştamal de yıllar önce kullanılan kumaşlardı. Öğrencilerimle bunları özellikle giyilebilir yaptık ki bu atık olmasın. Giyelim, çıkalım, gezelim. Biliyorsunuz; ehram çok nadir bulunan kıymetli ama artık olmayan bir dokuma. Rize bezi, peştamal, daha çok kaybolmaya yüz tutmuş sandıklarda kalmış kullanılamaz haldeki dokumaları gün yüzünü çıkartarak, 'sandıktan podyuma' sloganıyla hareket ettik" dedi. Mezun öğrencilerden Dilek Hiçdurmaz, annesinin sandığındaki kullanılmış ehramları kullandıklarını ve bir dönem boyunca ürünleri ortaya çıkarmak için çalıştıklarını söyleyerek, "Eski olan, sandıkta olan kumaşları modernize ederek, günümüze uyarlamaya çalıştık" diye konuştu.