Menü
İnönü Üniversitesi'nin 50'nci kuruluş yıl dönümü dolayısı ile 'Türkçenin Dünyası, Dünyanın Türkçesi' panel düzenlendi. Panele Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman Mert, Yunus Emre Enstitüsü başkanı, Abdurrahman Aliy, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkan Yardımcısı Abdulhadi Turus, İnönü Üniversitesi Rektörü Nusret Akpolat, öğretim üyeleri ile birlikte öğrenciler katıldı. Panelde konuşan Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Osman Mert, Türkiye Türkçesinin herhangi bir risk olmadığını belirterek şunları söyledi.
"Türk Dil Kurumu bir ihtiyacın sonunda Atatürk'ün vizyonu ile kurulan bir kurumdur. Kimliğinizi ve kültürünüzü taşıyabilmeniz, torunlarınızın size benzemesi için o dili kullanmak ve geliştirmek zorundasınız. Şuan dünyada 50 ülkenin resmi dili İngilizce, 28 ülkenin resmi dili Fransızca. Peki kaç ülkenin resmi dili Türkçe? Sadece Türkiye Cumhuriyeti'nin. Türk Dil Kurumu bütün tarihi dönemlerle ilgili bütün coğrafya ile ilgili çalışmalar yapar. Şuan 21 kol ve komisyon var. Karşılaştırmalı Türk lehçelerinden tutun tarihi Türkçe sözlük, Osmanlıca sözlük gibi pek çok devam eden çalışma var.
Şuan 200'ün üzerinde sözlük yayını var ve bunların çoğu terim. Türk Dil Kurumu sadece Türk Dil Kurumu değil. Kıbrıs, Balkanlar, Suriye, Irak, Afganistan gibi bütün Türk Cumhuriyetlerinde canlı anlık bir ağımız var ve her bölge ile ilgili çalışmalarımız var. Son yaptığımız işlerden birisi Türk Cumhuriyetlerini ortak alfabeye geçirme projesi. Bunu biz organize ettik, Türkiye Cumhuriyeti üstlendi ve gerçekleştirdi. Şuan Türk dünyasına dönük karşılaştırmalı Türk lehçeleri sözlüğü 21 lehçede devam ediyor. Etimolojik sözlüğün, A'sı B'si bitti ve A'sını açtık. Osmanlıca sözlük bitti ve kontrolü yapılıp önümüzdeki ay A'sını açacağız. Büyük Dil Modeline başladık. Bunu çalışmamızın sebebi, Türkçe düşünen yapay zekayı geliştirmek. Bu modeli HAVELSAN ve diğer ilgili kurumlarla geliştirmeye, yapmaya devam ediyoruz. Şuan Türkçe için bir risk yok. Türkiye Türkçesi için şuan herhangi bir risk yok.
Çünkü bir dilin ölme sürecine girebilmesi için önce konuşulduğu coğrafyada ikinci dil pozisyonuna düşmesi gerekir. Şuan bu ihtimal Anadolu'da sıfır. Ama bu bizi rahatlatmaz. Bir Türkçe Koruma Kanunu'nu hazırladık ve meclisimize gönderdik. Türk Cumhuriyetlerine dönük son yaptığımız iş, terim birliği. Şuan Türkiye Terim Bankası ve Türk Dünyası Terim Bankası üzerinde çalışıyoruz. Bu şekilde gelecek daha iyi olacak kanaatindeyim, daha doğrusu daha iyi olmak zorunda. Bir tarafta dev bir Rusya, bir tarafta dev bir Çin arada ise Türk dünyası. Şuan bölgemizdeki ve dünyadaki bütün gelişmeler Türk halklarını birbirine itiyor. Yani birlikte olmak zorundayız."
